Các Hình Thức Trả Lương Theo Thời Gian Cho Người Lao Động

Vấn đề trả lương là một yếu tố không thể thiếu trong quan hệ lao động. Căn cứ vào điều kiện kinh doanh và giá trị do người lao động tạo ra mà doanh nghiệp và nhân viên thỏa thuận với nhau về hình thức trả lương. Trong các hình thức trả lương phổ biến thì hình thức trả lương theo thời gian đang được nhiều doanh nghiệp quan tâm tìm hiểu. Chính vì thế, bài viết dưới đây sẽ làm rõ các nội dung liên quan đến hình thức trả lương này. 

Định nghĩ tiền lương

Một trong những yếu tố tiên quyết giúp hình thành quan hệ lao động chính là các điều khoản về tiền lương. Quan niệm về tiền lương có thể được điễn đạt như sau: 

Tiền lương là biểu hiện cho sự trả công bằng tiền của người sử dụng lao động để đổi lại giá trị sức lao động của người lao động. Hay nói cách khác tiền lương là khoản đền bù mà ngưởi sử dụng lao động dành cho ngươi lao động của mình khi họ đã tiêu tốn sức lao động của mình vì lợi ích của người sử dụng lao động. 

Tiền lương có thể là một khoản thu nhập thường xuyên theo giờ, theo ngày, tuần, theo tháng.. mà người ta hay gọi đó là tiền lương theo thời gian. 

Quy định về hình thức trả lương theo thời gian

Là một hình thức trả lương phổ biến trong thị trường lao động hiện nay, lương theo thời gian là hình thức mà tiền lương được xác định dựa trên khả năng, thao tác, trình độ kỹ thuật và thời gian làm việc thực tế.

Cách tính lương theo thời gian: Lương giờ, lương ngày, lương tuần, lương tháng

• Cách tính tiền lương giờ như sau:

Tiền lương giờ = Tiền lương ngày/ Số giờ làm việc bình thường.

Lưu ý:  

Không làm quá 8 tiếng trong 1 ngày, 48 giờ trong 1 tuần.

Đối với công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm không quy định làm quá 06 tiếng trong 01 ngày.

• Cách tính tiền lương ngày:

Tiền lương ngày = Tiền lương tháng/ Số ngày làm việc bình thường trong tháng.

Lưu ý: Số ngày làm việc bình thường trong tháng do doanh nghiệp lựa chọn: cố định hoặc linh hoạt theo công thức: Số ngày làm việc bình thường trong tháng = Số ngày trong tháng –  Số ngày nghỉ. 

• Cách tính lương tuần: 

Tiền lương tuần = (Tiền lương tháng x 12 tháng)/52 tuần.

Lưu ý: Trong 1 tuần không làm quá 48 giờ

• Cách tính tiền lương theo tháng: 

Lương tháng được xác định theo mức ghi trong hợp đồng lao động hoặc quy định trong thang bảng lương áp dụng cho người lao động đó.

Tiền lương tháng theo chức danh = Tiền lương cơ bản * Hệ số tiền lương + Các khoản phụ cấp (nếu có)

Các khoản phụ cấp nếu có ở đây sẽ được tính theo 1 trong 2 công thức dưới đây: 

Các khoản phụ cấp = Tiền lương cơ bản  *  Tỷ lệ phụ cấp

Áp dụng với các khoán phụ cấp không tính trích theo lương (phụ cấp độc hại, phụ cấp lưu động, phụ cấp chức vụ, phụ cấp lãnh đạo). 

Hoặc

Các khoản phụ cấp = Tiền lương cơ bản  *  Hệ số tiền lương  *  Tỷ lệ phụ cấp

Áp dụng với phụ cấp nghề, phụ cấp thâm niên, phụ cấp khu vực, phụ cấp đặc biệt. Các khoản phụ cấp này có tính trích theo lương.

Tiền lương tháng thông thường = Tiền lương ngày theo HĐLĐ * Số ngày làm việc thực tế trong tháng

Tiền lương theo thời gian trong một số trường hợp đặc biệt

• Tiền lương làm thêm giờ:

Tiền lương làm thêm giờ = Tiền lương giờ bình thường* 150% hoặc 200% hoặc 300% * Số giờ thực tế làm thêm

– Mức ít nhất bằng 150% so với tiền lương giờ bình thường, áp dụng đối với giờ làm thêm vào ngày thường;

– Mức ít nhất bằng 200% so với tiền lương giờ bình thường, áp dụng đối với giờ làm thêm vào ngày nghỉ hằng tuần;

– Mức ít nhất bằng 300% số với tiền lương giờ bình thường, áp dụng đối với giờ làm thêm vào ngày nghỉ lễ, tết, ngày nghỉ có hưởng lương.

• Tiền lương làm việc vào ban đêm

Tiền lương làm việc vào ban đêm = Tiền lương giờ bình thường *130% * Số giờ làm việc vào ban đêm

• Tiền lương làm thêm giờ vào ban đêm 

Tiền lương làm thêm giờ vào ban đêm = Tiền lương làm thêm giờ vào ban ngày* 130% * Số giờ thực tế làm thêm giờ vào ban đêm

Ưu và nhược điểm của hình thức trả lương theo thời gian

Ưu điểm lớn nhất của hình thức trả lương theo thời gian là dễ hiểu, dễ tính và dễ thực hiện. Áp dụng hình thức trả lương này khiến cho người lao động không phải chạy theo số lượng sản phẩm, vì vậy họ có nhiều thời gian hơn để sáng tạo, tích lũy kinh nghiệm, đầu tư cho chất lượng công việc.

Về nhược điểm, hình thức trả lương này có thể không phản ảnh đầy đủ giá trị lao động của người lao động trong một khoảng thời gian nhất định. Có nghĩa là tiền lương mà người lao động nhận được đang không tương xứng với giá trị mà họ tạo ra.Với những người có năng lực hơn việc tạo ra nhiều giá trị trong cùng một khoảng thời gian với người có năng lực bình thường mà tiền lương họ được nhận theo thời gian là như nhau. Điều này đặt ra vấn đề về tính chính xác và công bằng trong hình thức trả lương này. 

Kỳ hạn trả lương được quy định như thế nào? 

Kỳ hạn trả lương là nội dung mà người lao động và người sử dụng lao động thỏa thuận với nhau sao cho phù hợp với tính hình kinh doanh của doanh nghiệp. Thông thường lương của tháng trước sẽ được doanh nghiệp chi trả trong khoảng mùng 5 đến mùng 10 của tháng sau. Hoặc có thể trả vào các thời điểm khác tùy vào thói quen kinh doanh của công ty. 

Các hình thức trả lương tiêu chuẩn

Hình thức trả lương theo thời gian có thể thực hiện theo hai cách: 

• Trả lương theo thời gian đơn giản (trả lương theo thời gian thực tế làm việc không tính đến thái độ làm việc và kết quả của công việc)
• Trả lương theo thời gian có thưởng (gồm tiền lương theo thời gian làm việc thực tế cộng với tiền thưởng do vượt mức các chỉ tiêu qui định như: Tiết kiệm thời gian lao động, tiết kiệm nguyên vật liệu, tăng năng suất lao động, đảm bảo nhu cầu sản xuất…. 

Hình thức trả lương này sẽ kích thích người lao động hăng hái làm việc. Mặt khác có tác dụng khuyến khích công nhân tăng năng suất lao động, tiết kiệm vật tư, vật liệu và đảm bảo chất lượng sản phẩm.